Με αφορμή την όψη Άρη - Κρόνου που κυριαρχεί αυτή την εβδομάδα, η Βάσια αγγίζει το θέμα μιας εκ των δυσκολότερων όψεων σε γενέθλιο χάρτη. Άρης και Κρόνος, δύο στοιχεία της προσωπικότητας που βρίσκονται αέναα σε έλξη και ένταση, αποκαλύπτονται σε ένα άρθρο που δίνει τροφή για προβληματισμό...

Φρένο-γκάζι

Προσπάθησε να οδηγήσεις ένα αυτοκίνητο πατώντας το φρένο κάθε λίγο και λιγάκι. Ναι, θα φτάσεις στον προορισμό σου, αλλά ύστερα από πόση ώρα;... Έτσι παρομοιάζουν πολλοί τη σχέση Άρη-Κρόνου στο γενέθλιο χάρτη. Είναι μία όψη όπου, αυτός που την έχει, αισθάνεται τρομερή ανασφάλεια και δισταγμό για ό, τι καινούργιο ξεκινάει στη ζωή του, και σταματάει απότομα ή και βάζει ο ίδιος εμπόδια στην πορεία του, για να ελέγξει αν όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα. Στην αστρολογική ορολογία θα λέγαμε πως κάθε φορά που ο Άρης προσπαθεί να διεκδικήσει κάτι, ο Κρόνος τον σταματάει και του υπενθυμίζει όλα τα (φρικιαστικά) σενάρια περί αποτυχίας και κοινωνικού αποκλεισμού/χλευασμού. Τι όμως τρέφει όλο αυτό;

«Επειδή το λέω εγώ»

Μια όψη Άρη - Κρόνου (και μάλιστα θα το συναντάμε πολλές φορές ακόμη και στις αρμονικές όψεις) είναι μια όψη ανασφάλειας. Η ανασφάλεια της πηγάζει από ένα βαθύ συναίσθημα ανικανότητας και αδυναμίας. Το άτομο με αυτή την όψη πιστεύει ότι δεν είναι «αρκετά καλό» σε σχέση με τους άλλους και ότι πρέπει να προσπαθήσει διπλά για να αναπληρώσει το χαμένο έδαφος. «Τι θα πουν οι άλλοι» και «τι θα πιστεύουν τώρα για μένα» είναι ένας από τους μεγαλύτερους φόβους του και συνήθως συνδέεται με τραύματα της παιδικής ηλικίας. Ο ένας γονέας (ή και οι δύο) παρουσιάζεται υπερβολικά αυστηρός ή/και υπερπροστατευτικός, με αποτέλεσμα το παιδί να πρέπει να περιορίσει την αυθόρμητη και υπερχειλίζουσα ενέργειά του και διάθεση για εξερεύνηση. Πέρα από αυτό όμως, είναι πιθανό οι γονείς να είχαν εμμονές με την ασφάλεια και με συμβατικές ηθικές ή κοινωνικές αξίες. Ναι, αυτή είναι η περίπτωση με τις όψεις Άρη - Κρόνου που οι γονείς μετέφεραν στο παιδί αυτό το άγχος περί του «κοινωνικά σωστού» και κάθε απόκλιση από αυτή τη νόρμα συνιστούσε μεγάλη ντροπή. Όμως, η υπακοή σε αυτούς τους κανόνες της οικογένειας δεν γινόταν μέσα από συνειδητή επιλογή. Ο σεβασμός στους γονείς - και ειδικά στον πατέρα - βασιζόταν στην εκ των πραγμάτων εξουσία που είχαν αυτοί πάνω στο παιδί. «Επειδή το λέω εγώ» είναι η πιο συχνή φράση που ακούγεται σε τέτοιες περιπτώσεις και αυτό δείχνει την ανάγκη για πειθαρχία άνευ όρων σε ένα σύστημα που δεν μπορεί να εξηγήσει λογικά τους κανόνες του και δεν επιτρέπει τον διάλογο, δείχνει την ανάγκη για περιορισμό της ελευθερίας του παιδιού, και σε πολλές περιπτώσεις για συναισθηματικό έλεγχο που οδηγεί σε (τι άλλο;) ενοχές.

Ο μπαμπούλας μέσα μου

Κατά την ενήλικη ζωή, όλοι αυτοί οι περιορισμοί είναι εκεί και κάνουν την ζωή μας δύσκολη. Σε κάθε μας βήμα ακούμε μέσα στο κεφάλι μας τις λέξεις «Πρόσεχε», «Θα κάνεις λάθος πάλι», ή «Ντροπή». Έχουμε μέσα μας τόσους κανόνες που πρέπει να υπακούσουμε, που όταν κάποιος ή κάτι έρχεται να μας επιβάλλει τους δικούς του, αντιστεκόμαστε. Ναι, οι άνθρωποι με αυτή την όψη συναντούν μεγάλη δυσκολία με τα πρόσωπα εξουσίας στο εξωτερικό τους περιβάλλον, γιατί κουβαλούν ήδη μία εξουσία μέσα τους: είναι αυτό που ο Φρόυντ ονόμασε Υπερεγώ, το κομμάτι εκείνο της ψυχής μας που στοχεύει στην τελειότητα, που κρίνει και φιλτράρει όλες τις επιθυμίες, τις ορμές μας, τις φαντασιώσεις και τις πράξεις μας, και κάθε φορά που παρεκκλίνουμε, μας φορτώνει με ένα τσουβάλι ενοχές. Και επειδή πολλές φορές προβάλλουμε προς τα έξω ό,τι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει στον ίδιο μας τον εαυτό, τότε το άτομο με όψη Άρη - Κρόνου πιστεύει ότι αυτό που δεν αντέχει είναι οι κανόνες και οι οδηγίες μίας εξουσίας έξωθεν, ενώ στ' αλήθεια είναι η εσωτερική εξουσία που προκαλεί τη σύγχυση. Είναι λοιπόν ο καταπιεσμένος θυμός μου ενάντια σε όλα όσα με στεναχώρησαν ή με πίεσαν στη ζωή μου, και ποτέ δεν βρήκα το κουράγιο να πατήσω πόδι και να τα πω έξω από τα δόντια, γιατί φοβόμουν την απόρριψη, αλλά και το θυμό των άλλων.

Αρμονικές όψεις: Η σωστή δόση σε όλα

Ο Άρης και ο Κρόνος σε όψη τρίγωνου ή εξάγωνου, δηλώνει πως ξέρουμε κάθε φορά τη σωστή ποσότητα ενέργειας ή προσπάθειας που θα καταβάλλουμε σε έναν στόχο. Ο Κρόνος χτίζει, οργανώνει, θεμελιώνει και ο Άρης βάζει όλη τη δύναμη, την αντοχή και την ενέργεια που χρειάζεται για να μην εγκαταλείψουμε το σχέδιο στη μέση. Ακόμα, βέβαια και στην θετική αυτή όψη, η ισορροπία ανάμεσα στις ενέργειες των πλανητών έρχεται με το πέρασμα του χρόνου, με την πείρα και μετά από μερικές λανθασμένες απόπειρες και μερικά σκληρά μαθήματα. Όπως και να ‘χει, αργά ή γρήγορα μαθαίνουμε πώς να μην το παρακάνουμε ή να μην βάζουμε εμπόδια και για τα πιο μικρά και ασήμαντα πράγματα, μαθαίνουμε να εκτιμούμε την αξία και το ρόλο της πειθαρχίας και να μετατρέπουμε το χάος σε τάξη, όταν αυτό απαιτείται.

Σύνοδος και Δυσαρμονικές: Αναστολή ή Καταστροφή;

Η σύνοδος και το τετράγωνο έχει περισσότερες απαιτήσεις από μας. Ο Κρόνος σταματάει τον Άρη σε κάθε του βήμα, σε κάθε του προσπάθεια να πάρει πρωτοβουλία και να ενεργήσει προς μία κατεύθυνση: «Πρόσεχε! Είναι η κατάλληλη στιγμή; Είσαι σίγουρος ότι είσαι έτοιμος; Ξέρεις πόσοι άλλοι μπορούν να το κάνουν καλύτερα από σένα;..». Η ένταση και η εσωτερική σύγκρουση σε τέτοιες συνθήκες είναι αφόρητη. Και ο Άρης αναγκάζεται να υποκύψει στην πίεση.

Μπορεί όμως να συμβεί και το αντίθετο. Αυτό είναι το σενάριο που ο Άρης παρακούσει τις ανασταλτικές εντολές του Κρόνου και επιχειρεί να σπάσει τα όρια και τα ταμπού του. Είναι εκείνες οι περιπτώσεις όπου παραβαίνουμε το νόμο, όπου η τρέλα της στιγμής μας κυνηγάει σε όλη μας της ζωή με φοβερές συνέπειες, όπου συμβαίνουν ατυχήματα επικίνδυνης απροσεξίας, όπου η δημόσια εικόνα μας στιγματίζεται άσχημα.

Στην αντίθεση Άρη-Κρόνου, κάθε φορά επιλέγω ένα από τα δύο άκρα και προβάλλω το άλλο άκρο στον εξωτερικό κόσμο. Μπορώ να είμαι ή Άρης ή Κρόνος, ποτέ και τα δύο. Τον άλλο ρόλο τον αναλαμβάνει μία κατάσταση στο εξωτερικό περιβάλλον, ή ένας άνθρωπος που μπαίνει ή βρίσκεται στη ζωή μου. Έτσι, αν βιάζομαι να προχωρήσω σε ένα έργο, χωρίς να το πολυσκεφτώ (Άρης), κάποιος από το περιβάλλον μου θα προσπαθήσει να με σταματήσει (Κρόνος): «Μα γιατί συναντώ συνεχώς τόσο περιοριστικούς και ανασφαλείς ανθρώπους», αναρωτιέμαι... Ή αν αναβάλλω συνεχώς λόγω υπερβολικής προσοχής ή φόβου αποτυχίας (Κρόνος), είναι πιθανόν το περιβάλλον μου να αρχίσει να με πιέζει να προχωρήσω και να μην το πολυσκέφτομαι (Άρης): «Μα γιατί οι άνθρωποι με πιέζουν τόσο και προσπαθούν να με καθοδηγήσουν;», αναρωτιέμαι πάλι... Ναι, μπορεί να φαίνεται σαν μία σύγκρουση που συμβαίνει ανάμεσα σε μένα και τους άλλους, το μέσα και το έξω. Αλλά στην πραγματικότητα είναι μία καθαρά προσωπική μου σύγκρουση που την συναντώ συνεχώς μπροστά μου και στον κόσμο γύρω μου, κι επειδή δεν την έχω συνειδητοποιήσει με εντυπωσιάζει και με ξενίζει συνεχώς.

Σεξ με το σταγονόμετρο

Για τον Άρη - Κρόνο, το σεξ χάνει την έννοια της απόλαυσης και της ερωτικής χημείας. Είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Είναι ένας τρόπος κυριαρχίας πάνω στον Άλλο. Είναι η προσπάθειά μου να μην δεις τις ανασφάλειές μου και γι' αυτό θα συμπεριφερθώ σαν αυταρχικός και ψυχρός εραστής. Στην πραγματικότητα φοβάμαι τόσο πολύ μήπως αποτύχω να σε ικανοποιήσω που επιδίδομαι σε ένα σεξουαλικό role-playing για να πάρω άλλους ρόλους και να φορέσω άλλα προσωπεία, που κρύβουν αυτό που πραγματικά είμαι και φοβάμαι να σου δείξω. (Για τους άνδρες) Τις περισσότερες φορές σιχαίνομαι αυτόν τον ψυχρό και επιθετικό ρόλο που έχω επιλέξει, αλλά πρέπει να αποδείξω σε όλους ότι είμαι ο ατρόμητος κυνηγός, ο ηγέτης, ο εραστής, ο κατακτητής που με θέλουν να είμαι. Έτσι, αν δεν μπορώ να διαχειριστώ όλη αυτή την ιδέα της αρρενωπότητας, αρνούμαι την πλήρη έκφρασή της. Ενδίδω στις σχέσεις όλο και πιο δύσκολα, και στον σεξουαλικό τομέα κουβαλάω όλες τις ενοχές και τις αναστολές που με κάνουν να πιστεύω ότι δεν είμαι επαρκώς καλός σε αυτό το κομμάτι. Στην τελική, δεν τιμωρώ κανέναν άλλο, παρά μόνο τον εαυτό μου, γιατί δεν απολαμβάνω αυτό που πρωταρχικά προορίζεται για απόλαυση.

Η πολυπόθητη ισορροπία

Για να καταφέρω να βρω την ισορροπία ανάμεσα σε μία υγιή διεκδίκηση και στην ασφάλεια που νιώθω μέσα σε συγκεκριμένες δομές, θα πρέπει να βρω τι είναι αυτό που μου προκαλεί μεγάλη σύγχυση στη ζωή μου. Ναι, μπορεί να πιστεύω ότι είναι οι κανόνες και οι απαιτήσεις του εξωτερικού κόσμου που με περιορίζουν, αλλά όλο αυτό έχει ρίζες κάπου μέσα μου. Είναι η αρνητική και ηττοπαθής στάση απέναντι στα εμπόδια («Δεν θα τα καταφέρω ποτέ», «Δεν είμαι τόσο ικανός και άξιος»...) που με σταματάει και όχι κάποια πραγματική αδυναμία να τα καταφέρω. Ας αφήσω τον Άρη να βρει τον επόμενο στόχο και να τον κυνηγήσει. Και ας αφήσω τον Κρόνο να βάλει λίγο ρεαλισμό μέσα στο στόχο -σίγουρα ξέρω από τη μέχρι τώρα πορεία μου, τι μπορώ να καταφέρω και τι όχι- και να δουλέψει σκληρά για το στόχο. Όταν και οι δύο πλανήτες συμβάλλουν με τον τρόπο τους ο καθένας, τότε όλο αυτό αποδεικνύεται μία πολύ επιτυχημένη όψη με εξαιρετικά αποτελέσματα στην ζωή μας.

Επαγγελματικός Προσανατολισμός

Θα μπορούσα άνετα να δουλέψω στα Σώματα Ασφαλείας (Πυροσβεστική, Στρατός, Αστυνομία) γιατί εκεί νιώθω ότι μπορώ να απελευθερώσω την ενέργεια που έχω μέσα μου, μέσα όμως σε ένα πλαίσιο αρκετά πειθαρχημένο και οριοθετημένο, κι έτσι δεν θα χάσω τον έλεγχο τόσο εύκολα. Η θέση manager ή κάποια άλλη διοικητική θέση μου επιτρέπει να διοχετεύσω κάπου δημιουργικά τις ηγετικές και οργανωτικές μου ικανότητες (φτάνει να μην φέρομαι αυταρχικά και σαδιστικά στους υφισταμένους μου...).

 (+) Έχω όψη Άρη - Κρόνου και με θαυμάζω όταν...

... ύστερα από πολύ κόπο, καταφέρνω να πετύχω τους στόχους μου και μάλιστα καλύτερα από όλους τους άλλους που βάδιζαν με πιο γρήγορους ρυθμούς.

...μπορώ να ζυγίζω σωστά πότε πρέπει να προχωρήσω και πότε να σταματήσω, και αυτό είναι κάτι για το οποίο οι άλλοι με συμβουλεύονται όποτε χρειαστεί.

(-) Έχω όψη Άρη - Κρόνου και δεν με θαυμάζω όταν...

... γίνομαι ψυχρός και απόλυτος, και κάνω και τους άλλους να υποφέρουν από τους περιορισμούς και τους κανόνες μου.

...χάνω την πίστη στον εαυτό μου και νιώθω ανασφαλής και αδύναμος.

...προσπαθώ να επιβάλλω τη θέλησή μου στους άλλους, για να τους προλάβω να μην επιβάλλουν αυτοί τη δική τους σε μένα. Κι όμως, η καλύτερη άμυνα δεν είναι η επίθεση.

Βιβλιογραφία

The Inner Planets, Liz Greene & Howard Sasportas

Saturn, A new look at an old devil, Liz Greene

The Dynamic of the Unconscious, Liz Greene & Howard Sasportas