Η Starface δεν διαθέτει μόνο εξαιρετική γνώση αστρολογίας αλλά είναι και μια ικανότατη ψυχολόγος (αυτό είναι άλλωστε το αντικείμενο των σπουδών της). Με αυτό το άρθρο όχι μόνο κάνει την επανεμφάνιση της στη Βιβλιοθήκη, αλλά εγκαινιάζει και μια νέα γενιά κειμένων στο Stardome*, που συνδυάζουν ψυχολογική και αστρολογική γνώση. Την καλωσορίζουμε ξανά!

«Εγώ φταίω»

 

Ο Π. βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της ζωής του. Νιώθει ότι ο αγώνας που λαμβάνει χώρα μέσα στην ψυχή του δεν έχει τέλος. Κάθε φορά θα πρέπει να δίνει και κάτι παραπάνω. Γιατί η σύντροφός του δεν είναι ποτέ ικανοποιημένη με τη σχέση τους και με την προσπάθεια που αυτός καταβάλλει; Γιατί η μητέρα του εκφράζει διαρκώς παράπονα και νιώθει ότι την απογοητεύει με κάθε του πράξη; Γιατί οι αποφάσεις που παίρνει στη δουλειά του είναι τόσο δύσκολο να ανταποκριθούν στα υψηλά στάνταρντς του προϊστάμενου του;  Τι δύσκολος ανήφορος για να τον ανεβαίνει κανείς μόνος του, αφού σε κανέναν δεν εξομολογείται αυτές τις σκέψεις του. Πρέπει να δείχνει δυνατός σε όλους. Πότε κάποιος θα αναγνωρίσει την προσπάθειά του και θα του επιτρέψει να χαλαρώσει και να απολαύσει του καρπούς της μακροχρόνιας πορείας του;

Ίσως ποτέ. Γιατί αυτή η αναγνώριση δεν μπορεί να έρθει ποτέ από έξω, αν δεν έχει γίνει πρώτα από τον ίδιο του τον εαυτό. Αν ο ίδιος δεν επιτρέψει στον εαυτό του να απαλλαχτεί από τις ενοχές που τον βασανίζουν. Ενοχές που του υπενθυμίζουν πως ποτέ δεν κάνει κάτι καλά και ότι πρέπει να προσπαθεί συνεχώς όλο και περισσότερο.

 

Το σύνδρομο του καλού παιδιού

 

Οι άνθρωποι που βασανίζονται από ενοχές στη ζωή τους, δεν είναι αυτοί που νιώθουν ότι έχουν κάνει κάτι κακό, αλλά αυτοί που νιώθουν ότι δεν έχουν κάνει ακόμα κάτι (αρκετά) καλό. Είναι αυτοί που μεγάλωσαν με την παρότρυνση (ή τον ψυχαναγκασμό) να είναι πάντα τα «καλά παιδιά», οι «καλοί μαθητές», οι υπάκουοι πολίτες, αυτοί που πρέπει να βοηθούν τους συνανθρώπους τους, ακόμα και με κόστος τον παραμερισμό των δικών τους αναγκών. Με απλά λόγια είναι όλοι εκείνοι που δεν χαλαρώνουν ποτέ από τα «πρέπει». Αλλά η συμπόνια αυτή δεν σταματάει στο επίπεδο της προσφοράς και της φιλανθρωπίας και συνεπώς, της ικανοποίησης που παίρνει κανείς από αυτή. Είναι κάτι παραπάνω από αυτό, καθώς ένας ολόκληρος ψυχολογικός μηχανισμός συνεχίζει να παράγει τύψεις και κάνει το άτομο να νιώθει ότι τιμωρείται για το κάτι παραπάνω που δεν έχει κάνει, ενώ θα έπρεπε.

Πότε ξεκινάει να εγκαθιδρύεται μέσα του αυτός ο μηχανισμός; Από την παιδική κιόλας ηλικία. Εκεί που η μητέρα ή/και ο πατέρας είναι τόσο αυστηροί και υπερπροστατευτικοί ταυτόχρονα, που δεν επιτρέπουν κανένα περιθώριο λάθους, ούτε στο παιδί τους, ούτε στους ίδιους. Εκεί που οι καθημερινές υποχρεώσεις γίνονται αγώνας για την τελειότητα. Εκεί που η ικανοποίηση και η επιτυχία είναι απλά ένα άπιαστο όνειρο. Το παιδί όμως εξαρτάται από αυτούς και μάλιστα εξαρτά και την ίδια την επιβίωσή του από τους γονείς του, πολύ περισσότερο δε από τη μητέρα του. Είναι αυτή που χαρίζει την αγάπη της, την αγκαλιά της και το χαμόγελό της με πολλή φειδώ και με κάποιο αντάλλαγμα, φυσικά. Προσπαθεί λοιπόν να καταλάβει τι είναι αυτό εκείνη που θέλει από το ίδιο και προσπαθεί να γίνει αυτό ακριβώς για να την ικανοποιήσει. Τη χρειάζεται. Είναι η επιβίωσή του. Είναι η τροφός του. Είναι η πρώτη συναισθηματική σχέση της ζωής του.

Όταν λοιπόν μιλάμε για εκείνες τις περιπτώσεις όπου γίνεσαι γονιός του γονιού σου, τότε, ναι, μιλάμε για σχέσεις που στον πυρήνα τους κυριαρχεί ο Κρόνος (ιδιαίτερα για τη σχέση μητέρας - παιδιού μιλάμε για όψεις Σελήνης - Κρόνου). Είναι εκείνο το σημείο όπου το παιδί καταλαβαίνει ότι πρέπει να δημιουργήσει μία ψεύτικη αυτονομία από δω και πέρα στη ζωή του, να δώσει την εικόνα μία ψεύτικης δύναμης και να σταματήσει να λέει ότι χρειάζεται πράγματα, αφού κάποιος άλλος φαίνεται ότι χρειάζεται περισσότερο.

Η μάχη ενάντια στα λάθη

 

Μια ισχυρή όψη Κρόνου-Σελήνης (αλλά και Κρόνου-Ήλιου) είναι αυτή που κάνει τον άνθρωπο να επενδύει πολύ σε αυτό που θα τον κάνει καλύτερο, γιατί πολύ απλά έτσι θα μπορέσει να εξυψωθεί στα μάτια των κριτών του. Αν αυτό δε γίνει (που έτσι συμβαίνει τις περισσότερες φορές), τότε πεισμώνει και προσπαθεί ακόμα πιο σκληρά, με αποτέλεσμα να έρχεται πολύ συχνά αντιμέτωπος με το ψυχολογικό burn-out. Όμως, η κοινή του λογική του λέει ότι δεν μπορεί να κατατροπώνει τον εαυτό του ψυχολογικά κάθε τρεις και λίγο, οπότε πρέπει να ορθώσει τις άμυνες του και να αρχίζει να αποκόπτεται σιγά σιγά από το συναίσθημά του. Μία τέτοια επιλογή είναι προφανές πόσο αντιφατική είναι: από τη μία να πρέπει να αποδεικνύεις συνεχώς τον εαυτό σου για να κερδίσεις την αγάπη των άλλων και από την άλλη να αντιμετωπίζεις με ψυχρή λογική τα πάντα γύρω σου προκειμένου να τα φέρεις εις πέρας για να ανέβεις στα μάτια εκείνων που ο ίδιος δηλώνεις ότι δεν έχεις ανάγκη. Μπερδεμένο ε; Ναι, και γι' αυτό μία τέτοια πορεία μπορεί να καθυστερήσει την διαδικασία μέσα από την οποία θα χτίσει κάποιος μία υγιή και σταθερή εικόνα του εαυτού του.

Οι άνθρωποι με έντονο Κρόνο στο γενέθλιο χάρτη τους (Κρόνος στον 1^ο, 4^ο, 7^ο ή 10^ο οίκο) ή σε (δύσκολες κυρίως) όψεις με τον Ήλιο ή τη Σελήνη τους, καθώς μεγαλώνουν αναζητούν πάντα στο πρόσωπο των άλλων την ικανοποίηση που ζητούσαν κάποτε από τη μητέρα ή τον πατέρα αντίστοιχα, ή/και επιλέγουν να συμπεριφέρονται αυτοί στους άλλους σαν γονιοί. Είναι εκείνοι που διαρκώς αντιμετωπίζουν τη ζωή μέσα από ένα σοβαρό και πεσιμιστικό πρίσμα, που προσπαθούν να προλάβουν κάθε αναποδιά, που σκέφτονται μόνο εμπόδια και προκλήσεις. Είναι αυτοί που δεν μπορούν να χαλαρώσουν εύκολα και τείνουν να επικρίνουν τους άλλους όταν δεν εργάζονται αρκετά ή φαίνονται να κουράζονται από την προσπάθεια. Όμως, σε κάθε περίπτωση που κάτι πάει στραβά, νιώθουν ότι είναι δικό τους σφάλμα και ότι εκείνοι είναι υπεύθυνοι για κάθε εξέλιξη, αφού δεν φρόντισαν να προνοήσουν και να «προλάβουν το κακό». Η τραγική ειρωνεία όμως έγκειται στο γεγονός ότι ακόμα και αν τα καταφέρνουν, ανεβάζουν τον πήχη των επιδόσεών τους και όταν δεν τον φτάνουν, αντιμετωπίζουν την αποδοκιμασία από τον ίδιο τους τον εαυτό. Αλλά και στις σχέσεις τους, φοβούνται ότι ανά πάσα στιγμή ο Άλλος θα απαιτήσει πολλά για να τους εκτιμήσει, θα τους κατακρίνει, θα τους αμφισβητήσει, κι έτσι ερμηνεύουν κάθε συμπεριφορά του με βάση αυτό το γνώμονα. Ναι, οι σχέσεις μπορεί να θέλουν τουλάχιστον δύο άτομα για να σχηματιστούν, αλλά οι ενοχές χρειάζονται μόνο έναν.

Ο Κρόνος είναι ο πλανήτης εκείνος που σε ανταμείβει αλλά και σε τιμωρεί. Είναι μία αμείλικτη και σκληρή δικαιοσύνη, αφού σου επιστρέφει ό,τι έδωσες. Όμως πού αρχίζει η ευθύνη και πού τελειώνει; Αυτή είναι μία δύσκολη ερώτηση για κάποιον ο οποίος πιστεύει ότι πρέπει να είναι τέλειος. Πανικός και ενοχές είναι οι πρώτες αντιδράσεις όταν δεν ξέρει πώς να επιλύσει κάτι και όταν ο κόσμος γύρω του κάθε άλλο παρά τέλειος είναι. Νιώθει ενοχές ακόμα και όταν τραβάει την προσοχή επάνω του, αφού η δική του υποχρέωση είναι να δουλεύει και όχι να απολαμβάνει τους καρπούς της προσπάθειάς του. Κατά βάθος, όμως, ένας άνθρωπος με έντονο Κρόνο στο χάρτη του δεν παλεύει για την επιδοκιμασία και την εκτίμηση των άλλων, αλλά για να αποφύγει την αποδοκιμασία.

 

Μάθε να προστατεύεις εσένα πρώτα

 

Όλα λοιπόν στη ζωή είναι τόσο σοβαρά, όπου δεν δικαιούται να χαλαρώσει καθόλου. Είναι σαν να πρέπει να τιμωρεί τον εαυτό του με 12 ώρες δουλειά για 1 ώρα τηλεόραση, και ακόμα και τότε αυτό που θα παρακολουθήσει θα πρέπει να είναι πολιτικό ρεπορτάζ ή ντοκιμαντέρ.

Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που κουράζονται από αυτό το ατέρμονο κυνήγι της τελειότητας και υποχωρούν. Είναι αυτός που φτάνει να πιστεύει ότι είχαν δίκιο οι γονείς του για όλα εκείνα που τον έκριναν και έτσι παραιτείται προβάλλοντας την εικόνα του ανάξιου. Τι κερδίζει όμως με κάτι τέτοιο; Κρατάει τον εαυτό του ασφαλή μακριά από τις προσδοκίες των άλλων και επισκιάζει την αξία του, για άλλη μια φορά, με την ενοχή.

Τελειώνοντας, είναι τόσο κακό πράγμα να έχει κανείς ενοχές και να παίρνει τη ζωή στα σοβαρά; Ναι και όχι. Από τη μία κάτι τέτοιο μας βοηθάει να συμμορφωθούμε με τους κοινωνικούς κανόνες, να αποφύγουμε το ρίσκο και να μειώσουμε τον κίνδυνο της αποτυχίας. Από την άλλη όμως μπορεί να παρασυρθούμε από έναν ψυχαναγκασμό της τελειότητας με αυτοκαταστροφικά, φυσικά, αποτελέσματα.

Το σύμπλεγμα όμως είναι ακόμα εκεί. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να εκφραστεί το πληγωμένο παιδί μέσα μας. Να εκφράσει το θυμό, τον πόνο και την ενοχή για όσα του χρωστάνε. Να σταματήσει ο φαύλος κύκλος των υπέρμετρων προσδοκιών και του αγώνα προς ικανοποίηση του επικριτικού γονέα, που κάθε φορά είναι κι ένα καινούργιο πρόσωπο στη ζωή του. Να μπει ένα φρένο σε αυτούς που ζητάνε όλο και κάτι παραπάνω από εμάς, αλλά και στον ίδιο τον εαυτό μας που δεν έχει καταφέρει να συνειδητοποιήσει τρεις απλές φράσεις: «Μπράβο σου», «Δεν φταις εσύ» και «Φτάνει τώρα».

Και πως το καταφέρνουμε αυτό; Ένα τεράστιο βήμα έρχεται με την αναγνώριση του προβλήματος σε εμάς τους ίδιους. Με την αναγνώριση, ελαττώνεται ο φόβος. Μόλις συμβεί αυτό, η δράση (όποια κι αν είναι αυτή), θα ακολουθήσει ταχύτατα.