Κρόνου, που ζει και βασιλεύει εως σήμερα!
-Η Σκύρος θεματοφύλακας πανάρχαιων θρησκευτικών τελετουργιών!
-Το άλυτο μέχρι σήμερα πρόβλημα της προέλευσης και σημασίας
του καρναβαλιού, παίρνει ιστορικές διαστάσεις και λύνεται ένα από τα σημαντικότερα
κεφάλαια της προιστορίας μας!
Οι Σκυριανές αποκριές, οργανώνονται και γιορτάζονται με τριπλό χαρακτήρα και περιεχόμενο.
Το ένα σκέλος καλύπτουν οι παραδοσιακές εκδηλώσεις των μεταμφιεσμένων
σε "Γέρους", "Κορέλες" και "Φράγκους" που καθιστούν το Σκυριανό
καρναβάλι ένα από τα περισσότερο εντυπωσιακά και ενδιαφέροντα της χώρας
από άποψη ενδυματολογική, λαογραφική, ιστορική, εθνολογική και
θρησκειολογική επειδή διατηρεί πολλά από τα τυπικά στοιχεία του
αρχέγονου καρναβαλιού, τόσο στις μεταμφιέσεις των εορταστών όσο και στο
τυπικό της διεξαγωγής και στις ονομασίες των πρωταγωνιστών του, παρά
την παραφθορά που έχουν υποστεί με το πέρασμα των αιώνων .
Το δεύτερο σκέλος, εξίσου αξιόλογο και ενδιαφέρον με το πρώτο αν και τελείως διαφορετικό, αποτελούν οι πρόχειρες υπαίθριες θεατρικές παραστάσεις και απαγγελίες σατυρικών στίχων από ερασιτέχνες ποιητές και ηθοποιούς. Οι σατυρικές αυτές παραστάσεις μας οδηγούν κατευθείαν στις ρίζες της Σάτιρας, όνομα προερχόμενο απ τον ίδιο τον Σάτυρο, τον τοτεμικό θεοποιημένο Τράγο γνωστό και με τα ονόματα Κρόνο και Πάνα στους Έλληνες και Σατούρνους στους Ρωμαίους, το μεγάλο θεό της πριν απ' το Δωδεκάθεο εποχής.
Το τρίτο μέρος είναι η Καθαρά Δευτέρα, η μεγαλύτερη λαϊκή εορτή των Σκυριανών που αποτελεί και το πανηγυρικό κλείσιμο της πανάρχαιας γιορτής του Τριώδιου.
Όλο τούτο το θαυμάσιο εορταστικό και τελετουργικό τρίπτυχο, στο οποίο συμμετέχει το σύνολο των Σκυριανών, συνθέτει το ΤΡΙΩΔΙ ΤΗΣ ΣΚΥΡΟΥ.
Το Τριώδι της Σκύρου, όπως θεωρώ πως είναι σωστότερο να ονομάζεται αυτή η τρισυπόστατη, παλλαϊκή εορτή κι όπως την αποκαλούνε ακόμα οι παλαιότεροι Σκυριανοί, είναι γνήσιο κατάλοιπο της πανάρχαιας λατρείας του Κρόνου. Οι εκδηλώσεις που γίνονται σήμερα δεν είναι παρά επιβίωση των αρχαιότατων τελετουργιών, γνωστών με τα ονόματα Κρόνια για τους Έλληνες και Σατουρνάλια για τους Ρωμαίους.
Τριώδι, Τραγώδιο και Τραγωδία, δεν είναι παρά ωδή στον Τράγο, τον μεγάλο γνωστό μας τραγόμορφο και τραγοπόδαρο τοτεμικό θεό Πάνα, γνωστό και με το όνομα Κρόνος και Σατούρνους ή Σάτυρος που κυριαρχούσε επί αιώνες και χιλιετίες, στην πριν τη Δωδεκάθεο εποχή.
Η λέξη Τριώδι ή Τριώδιον, αν και επισήμως ετυμολογείται ότι σημαίνει τρεις ωδές, εν τούτοις, ηχητικά μοιάζει πολύ με το τραώδιο, τραγώδιο, τραγούδι και κατ' επέκταση με την τραγωδία. Επειδή το τριώδι εννοιολογικά ταυτίζεται με τις αποκριές και εφ' όσον αυτές συνδέονται τόσο πολύ με τον τράγο, το Τριώδι ή Τριώδιο θεωρώ πως είναι πολύ πιθανό να ταυτίζεται με το τραγώδιο, την ωδή προς τον τράγο, απ' την οποία προέρχεται η τραγωδία."
¨Η
"Η κύρια λαϊκή εξήγηση του εθίμου είναι πως ο "γέρος" ντύνεται έτσι σε ανάμνηση ενός τσοπάνη που έχασε όλα του τα πρόβατα απ' τη βαρυχειμωνιά κι αφού τα έγδαρε, ήρθε στο χωριό τον καιρό της αποκριάς ζωσμένος στη μέση με τα κουδούνια και τα δέρματά τους για να διαλαλήσει το νέο, μαζί με την κουρελιασμένη γυναίκα του ("κορέλα"). Την εξήγηση αυτή αναφέρει ο Δ. Παπαγεωργίου, αλλά και ο λαϊκός αφηγητής Ανέστης Φραγκούλης, όπως την άκουσε απ' τους παλιότερους. Η ακούσια αυτή παράσταση φαίνεται πως εντυπωσίασε τόσο πολύ τον κόσμο, ώστε στις αναμνηστικές επαναλήψεις, τα επόμενα χρόνια, γινόταν όλο και πιο φροντισμένη, ώσπου καθιερώθηκε σαν αποκριάτικο έθιμο.
Σχετικά με την εξήγηση αυτή, είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι η πλήρης έλλειψη χειμαδιών στις Σκυριανές μάντρες, αφήνει εντελώς απροστάτευτα τα κοπάδια, που σε περίπτωση μεγάλης βαρυχειμωνιάς, παθαίνουν, όχι σπάνια, ολοκληρωτική καταστροφή. Εξάλλου κυρίως οι τσοπάνηδες είναι αυτοί που ντύνονταν "γέροι".
Παλιότερα υπήρχε άλλη μία λαϊκή εξήγηση που ανέφερε, πως το ζευγάρι κρατάει από πολύ παλιά και προέρχεται απ' τη Κωνσταντινούπολη. Η διήγηση λέει πως την παλιά εποχή ξεπεσμένοι και άτυχοι άνθρωποι αναγκάζονταν να ζητιανεύουν μασκαρεμένοι, ιδίως τις αποκριάτικες νύχτες, κάτω απ' τα ψηλά και κλειστά παλάτια των αρχόντων, που βούιζαν απ' το γλεντοκόπημα και πως για ν' ακουστούν μέσα στο θόρυβο του γλεντιού, χτυπούσαν τα κουδούνια που έφερναν μαζί τους.
Πέρα από τις λαϊκές εξηγήσεις, η πιο συνηθισμένη ερμηνεία του εθίμου μένει προσκολλημένη στην υπόθεση για κατάλοιπα της αρχαίας Διονυσιακής λατρείας. Η προβιά του "καπότου" και η κατσικίσια προσωπίδα συσχετίζονται με τη ζωομορφική εμφάνιση των συνοδών του Διονύσου. Οι "γέροι" θεωρούνται σαν μεταμφιεσμένοι τράγοι, οι δε κινήσεις τους για το βρόντημα των κουδουνιών σαν "χορός των τράγων" και μάλιστα με φανερή σεξουαλική σημασία που παραπέμπει στην οργιαστική ατμόσφαιρα των Διονυσίων.
Καθώς ο Διονυσιακός μύθος περιέχει και την ιδέα της επιστροφής από το θάνατο στη ζωή μέσα στον κύκλο της φυσικής αναγέννησης, έγινε προσπάθεια να προστεθεί αυτός ο συμβολισμός και στη Σκυριανή αποκριά με τη μεταφορά στοιχείων της αποκριάτικης παράστασης των Θρακικών χωριών. Υπάρχει, ακόμη, η άποψη πως στην αρχαία Σκύρο λατρευόταν ιδιαίτερα ο Διόνυσος και μάλιστα ήταν ο θεός προστάτης της πόλης. Τη θεωρία αυτή υποστήριξε ο Κώστας Φαλτάϊτς στη μελέτη του "Ναοί και λατρεία του Διονύσου εν Σκύρω", βασιζόμενος κυρίως σε πολλά τοπωνύμια.
Μια άλλη τολμηρή ερμηνεία ανιχνεύει την προέλευση της Σκυριανής αποκριάς στις ρίζες της ανθρώπινης ιστορίας, με την υπόθεση πως στις απόκριες έχει επιβιώσει η νικητήρια γιορτή των αιγοτρόφων φυλών μετά την προϊστορική σύγκρουσή τους με τους γεωργούς - βοοτρόφους στην οποία επικράτησαν (Μάνος Φαλτάϊτς). Ο ακριβής χρόνος και ο τόπος αυτής της μάχης δεν προσδιορίζονται. Ο συμβολισμός των τράγου - κατσίκας με τους "γέρο" - "κορέλα" υποδηλώνει τη μεταμφίεση του θρησκευτικού τους τοτέμ. Μάλιστα συσχετίζεται η τρισεβδομαδιαία διάρκεια της αποκριάς με την ισόχρονη πιθανή διάρκεια της μυθικής μάχης βοοτρόφων - αιγοτρόφων."
http://skyroson.gr/skyros/index.php?option=com_content&task=view&id=140&Itemid=119
http://users.forthnet.gr/ath/xtsak/carnival.html#orig
Υ.Σ Παρεθεσα τα παραπανω κειμενα με σκοπο σε περιπτωση που ενδιαφερει καποιους να συζητηθει
αν αστρολογικα οι αποκριες σχετιζονται με καποιο ζωδιο ή πλανητη ... κλπ .
ΑΦΗΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ
ΘΑ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΓΡΑΨΕΙΣ ΣΧΟΛΙΟ ΣΕ ΛΙΓΗ ΩΡΑ
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΜΕΛΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΣΧΟΛΙΑΣΕΙΣ