Κρατείστε αυτό το άρθρο σε ένα συρτάρι για ώρα ανάγκης. Μην το πετάξετε! Ένα στα τέσσερα ζευγάρια, σύμφωνα με τις στατιστικές, θα χωρίσουν μέσα στον χρόνο. Έστω κι αν τώρα, δεν έχουν ιδέα…

illustration του Σταύρου Πεχλιβανίδη

Ο χωρισμός είναι από τα χειρότερα πράγματα που μπορεί να συμβεί στην ζωή ενός ανθρώπου. Με τραγικές προεκτάσεις στην ψυχολογία, την υγεία και τα οικονομικά του. Τα συναισθήματα τα οποία θα δουλέψουν οι ψυχολόγοι στους ανθρώπους που χώρισαν, είναι ακριβώς τα ίδια συναισθήματα του πένθους. Γιατί ο χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. «Αλλά ακόμη κι αν δεν χωρίζεις από γάμο, αλλά από μια μικρή σχέση, χάνεις κάτι από σένα, ένα κομμάτι της καθημερινότητάς σου» λέει η ψυχολόγος Χριστίνα Κορδονούρη. «Χάνεις στιγμές, χάνεις αναμνήσεις. Ακόμη κι αν εσύ επέλεξες τον χωρισμό…» Δεν ξέρω αν σας κάνει να νιώθετε καλύτερα το γεγονός ότι αυτά που νιώθετε εσείς που χωρίζετε αυτήν την στιγμή, έχουν καταγραφτεί εδώ και χρόνια και είναι τα ίδια για όλους τους ανθρώπους:

1.Σοκ. (Το νιώθει εκείνος που τον αφήνουν, που του ανακοινώνουν ξαφνικά τον χωρισμό).

2. Άρνηση. (Του γεγονότος του χωρισμού).

3. Θυμός. (Για τον σύντροφό μας αλλά και για τον εαυτό μας, για τα πράγματα που δεν κάναμε για να μην φτάσει η κατάσταση ως εδώ).

4. Διαπραγμάτευση. (Είναι το σημείο που προσπαθούμε να βρούμε μια μέση λύση: «μήπως αν θα έκανα εκείνο ή το άλλο, θα επέστρεφε στην σχέση»;)

5.Κατάθλιψη. (Ο πόνος, η θλίψη και η μελαγχολία, είναι επακόλουθα της απώλειας).

6.Αποδοχή. (Αν δεν έχουμε δουλέψει και διαχειριστεί σωστά τα παραπάνω στάδια, ίσως να μην φτάσουμε ποτέ εδώ).

ΜΟΛΙΣ ΧΩΡΙΣΑ

Δε περνάνε όμως όλοι από όλα τα στάδια. Μπορεί κάποιος να μείνει προσηλωμένος σε ένα στάδιο, (της άρνησης, του θυμού ή της κατάθληψης ). «Εξαρτάται από το τί σήμαινε ο σύντροφός μας για μας» λέει η ψυχολόγος Χριστίνα Κορδονούρη. « Ήταν το φιλαράκι μου, είχα επενδύσει σε εκείνον σχέδια για το μέλλον, είναι η πηγή της αυτοεκτίμησής μου, η αυτοπεποίθησή μου σαν ερωτικός σύντροφος; Ήταν η συναισθηματική μου σταθερότητά; Ή η σιγουριά και η ασφάλειά μου;». Όταν δεν έχουμε δουλέψει με τον εαυτό μας, κι έχουμε μάθει όλα τα παραπάνω να τα παίρνουμε από έναν άλλον άνθρωπο, ο χωρισμός πονά πολύ περισσότερο. Ακόμη και αν η σχέση δεν ήταν καλή. «Την ώρα που χωρίζουμε πιστεύουμε ότι τελικά θα αντιμετωπίζαμε τα σκοτεινά σημεία της σχέσης αν συνεχίζονταν. Εκείνη την στιγμή προτιμάμε να ζήσουμε με τα προβλήματα της σχέσης, απ΄το να χάσουμε τον σύντροφό μας». Για κάποιους άλλους βέβαια, μια ανακοίνωση χωρισμού, έρχεται σαν λύτρωση. Η σχέση ήταν καταδικασμένη και το έβλεπαν. Απλά υπέφεραν από ευθυνοφοβία. Δε θα μπορούσαν ποτέ να πάρουν εκείνοι την απόφαση του χωρισμού. Αυτό είναι κάτι που στην πλειοψηφία τους το κάνουν οι άντρες. Πετούν το μπαλάκι, για να τους χωρίσει η σύντροφός τους, χωρίς να συνειδητοποιούν καν ότι το κάνουν. «Οι άντρες είναι όντα που δεν έρχονται σε τόσο μεγάλη επαφή με το συναίσθημά τους, όπως οι γυναίκες. Οι γυναίκες είναι εκείνες που αναλύουν και ξανααναλύουν την σχέση» εξηγεί η ψυχολόγος. Έτσι, οι γυναίκες ουσιαστικά είναι κι εκείνες που αποφασίζουν τις περισσότερες φορές για την κατάλληξη μιας σχέσης και παίρνουν την ευθύνη να την διαλύσουν ή όχι. Εκτός από αυτήν την περίπτωση, το ποιοι θα ξεπεράσουν έναν χωρισμό από την στιγμή που θα τους ανακοινωθεί και θα προχωρήσουν και ποιοι δεν θα φτάσουν ποτέ στο τελευταίο στάδιο- της αποδοχής- εξαρτάται καθαρά «από το τί είχε επενδύσει ο καθένας στην σχέση, και από την αυτοεκτίμηση που έχει ο κάθε άνθρωπος» λέει η ψυχολόγος.

Αμέσως μετά από το άκουσμα μιας ανακοίνωσης χωρισμού, ξεσπούν μέσα μας συναισθηματικές εξάρσεις. Με εναλλαγές των συναισθημάτων. Του φόβου, του θυμού, της απελπισίας, της απογοήτευσης. Οι άνθρωποι φοβούνται να αφεθούν στα αρνητικά τους συναισθήματα, αλλά για τους ειδικούς, τα αρνητικά συναισθήματα και οι άσχημες στιγμές στη ζωή δεν έχουν κάτι κακό, εφόσον μέσα από αυτά μαθαίνουμε. Eξάλλου, αν δεν ξεσπάσουμε μετά από έναν χωρισμό, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να τον ξεπεράσουμε. Αν δεν επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πέσει χαμηλά, θα κουβαλάμε πάντα μέσα μας την θλίψη και τον θυμό της απώλειας. «Πρέπει βέβαια να ξέρουμε ότι τα συναισθήματα είναι δικά μας. Ο θυμός, είναι δικός μας και μόνο και εμείς ευθυνόμαστε πώς θα τον αντιμετωπήσουμε και θα τον διοχετεύσουμε. Δεν πρέπει να κατηγορούμε τον άλλον και να του πετάμε τον θυμό μας» επισημαίνει η κ. Κορδονούρη. Με απλά λόγια, μπήγουμε καρφίτσες στην φωτογραφία εκείνου που μας αφήνει, του γράφουμε ταπεινωτικά γράμματα και μετά τα πετάμε, βάζουμε φωτιά στα δώρα του, αλλά όχι, δεν πάμε να τον πλακώσουμε στο ξύλο….

Η ΑΕΝΑΗ ΛΙΑΚΑΔΑ ΕΝΟΣ ΦΩΤΕΙΝΟΥ ΜΥΑΛΟΥ

Όταν καταλαγιάσουν οι συναισθηματικές εντάσεις, τότε μπορούμε να δουλέψουμε τον χωρισμό μας προς δικό μας όφελος και η ψυχολόγος μας εξηγεί πώς:

1. «Καταρχήν, καταρχήν να περάσει ένα διάστημα στο οποίο να αξιολογήσουμε την σχέση. Να καταλάβουμε τί έγινε. Αν πάμε κατευθείαν παρακάτω, όσο και να μας ανανεώσει αυτό, σύντομα θα επαναλλάβουμε ακριβώς τα ίδια λάθη στην νέα σχέση-γιατί ποτέ δεν έχει την ευθύνη του χωρισμού μόνο ο ένας. Πρέπει να κάνουμε ένα διάλογο με τον εαυτό μας, σα να είναι ο καλύτερός μας φίλος και να νοιαζόμαστε για το καλό του. Να δείξουμε αγάπη και συμπόνοια για εμάς. Να καταλάβουμε τί θέλουμε από μια σχέση, τους λάθος χειρισμούς που έγιναν, τι μπορεί να μας έφερε σε αυτό το σημείο».

2. « Οι περισσότεροι αναρωτιούνται πώς θα μείνουν μόνοι τους σε αυτόν τον ζοφερό κόσμο. Ο φόβος για τη μοναξιά, είναι η μεγαλύτερη παγίδα του ανθρώπου. Έναν χωρισμό πρέπει να τον εκλαμβάνουμε σαν μια καλή αφορμή να κάνουμε πράγματα για εμάς. Να έχουμε επίκεντρο εμάς και να μην κάνουμε τίποτα με επίκεντρο κάποιον άλλον. Να ξεκινήσουμε καινούρια χόμπι, να ανανεώσουμε τη γκαρνταρόμπα μας για να αρέσουμε σε μας αποκλειστικά. Αυτήν την περίοδο πρέπει να αγαπήσουμε τον εαυτό μας, να μάθουμε να τον υπερασπιζόμαστε και να τον σεβόμαστε. Να γίνουμε αυτόφωτες προσωπικότητες. Να ξέρουμε τί θέλουμε, γιατί το θέλουμε και πώς το θέλουμε. Μόνο έτσι η επόμενη σχέση μας θα γίνει σε σωστή βάση».

3. «Πολύ σημαντικό είναι να σταματήσουμε να υποτιμάμε τα αρνητικά της σχέσης και να υπερτιμάμε τα θετικά. Γιατί αυτό κάνουμε όλοι όταν έχει τελειώσει μια σχέση. Ας δούμε λοιπόν την παλιά μας σχέση αντικειμενικά. Να πάρουμε γνώμες φίλων μας, να ακούσουμε λάθη που είχαν εντοπίσει οι γύρω».

ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ…

Αλλά ας πάρουμε για παράδειγμα τον πιο γνωστό λόγο για τον οποίο χωρίζουν οι άνθρωποι σε μακροχρόνιες σχέσεις. Το «έφυγε ο έρωτας» που λένε. Συνήθως, εννοούν ότι χάθηκε η σεξουαλική τους ζωή. Ποιος να τους κατηγορήσει ότι χωρίζουν γι΄αυτό; «Όμως για να σταματήσουν δυο άνθρωποι που υπήρξαν ερωτευμένοι να κάνουν σεξ, πρέπει να έχει προηγηθεί συναισθηματική αποξένωση. Για να βαρεθεί ο ένας τον άλλον, δεν υπάρχει το συναίσθημα που υπήρχε. Πριν φτάσουμε στους μήνες ή χρόνια χωρίς σεξ, πρέπει να μιλάμε με τον σύντροφό μας» εξηγεί η κ. Κορδονούρη. «Χρειάζεται συζήτηση και διαπραγμάτευση διαρκώς η σχέση, ακόμη για τα πιο μικρά πράγματα. Οι περισσότερες σχέσεις στην πραγματικότητα τελειώνουν για πολλά μικρά θέματα που θα είχαν μια εύκολη λύση. Αλλά αντί να ειπωθούν και να λυθούν, συσωρεύτηκαν. Μέχρι που έφτασε η μεγάλη έκρηξη». Άρα ο έρωτας δεν φεύγει από μόνος του τη μέρα που αναγράφει η ημερομηνία λήξης στο πίσω μέρος της συσκευασίας; «Αν υπήρξε όντως έρωτας, όχι, δεν φεύγει. Ο έρωτας, ο σεβασμός και η αγάπη για τον σύντροφο, μπορούν να κάνουν μια σχέση να κρατήσει. Ο έρωτας διατηρείται με τρικ». Να βγείτε μαζί έξω το βράδυ υποδυόμενοι ότι είναι το πρώτο σας ραντεβού, να αφήσετε τα παιδιά σπίτι και να περάσετε μια νύχτα σε ένα ξενοδοχείο και όλα αυτά που συμβουλεύουν οι σύμβουλοι γάμου και σχέσεων- και κανείς δεν τους ακούει. «Μόνο το πάθος φεύγει» συμπληρώνει η ψυχολόγος. «Και είναι λογικό». Δεν είμαστε όντα φτιαγμένα να νιώθουμε πάθος για πολύ καιρό, εξαιτίας του άλλου βασικού μας ενστίκτου, της επιβίωσης. «Αν κρατούσε για καιρό το πάθος, θα πεθαίναμε από εμφράγματα». Κι αυτό, για το ανθρώπινο είδος, θα ήταν πιο εξοντωτικό, απ΄όλους τους χωρισμούς του κόσμου μαζί…

(δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα)