Κάποιος με είχε ρωτήσει πως παίρνουν το όνομά τους οι πλανήτες. Κι αν (ή πως)  η ονοματοδοσία ταυτίζεται- ή όχι- με το αρχέτυπο του πλανήτη.

Ο Ουρανός είναι ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα που απαντάει και στις δύο αυτές ερωτήσεις αφού η ονομασία του δεν ήταν άμεση και κατά δεύτερον ο αρχέτυπο του Ουρανού δεν ταυτίζεται με τον συμβολισμό που του αποδίδουμε.

Οι επτά γνωστοί πλανήτες στην αρχαιότητα σχημάτιζαν –σύμφωνα με τις αντιλήψεις των αρχαίων-  μια απόλυτη συμπαντική δομή που απεικόνιζε τις αρχέγονες δυνάμεις που κυβερνούσαν τις ανθρώπινες υποθέσεις. Το 1781 ένας αστρονόμος και μουσικός, ο William Herschel  κατά την διάρκεια μιας εξαντλητικής παρατήρησης του ουρανού με τηλεσκόπιο παρατήρησε ξαφνικά ένα αντικείμενο που δεν ήταν ένα συνηθισμένο άστρο. Αυτό το αντικείμενο αποδείχθηκε ο πρώτος, μετά τους προϊστορικούς χρόνους  πλανήτης που ανακαλύφθηκε. Η εκπληκτική ανακάλυψη του Χέρσελ επέκτεινε κατʼ ευθείαν τις διαστάσεις του γνωστού μέχρι τότε ηλιακού συστήματος. Ο καινούργιος πλανήτης ήταν δύο φορές πιο μακριά από ότι ο Ήλιος από τον Κρόνο αλλά η ανακάλυψή του δημιούργησε κι ένα σημαντικό πρόβλημα στην αστρολογική παράδοση.

Η  παραδοσιακή ιεραρχία των επτά πλανητών οριοθετημένη με τον Κρόνο διαταράχτηκε αμετάκλητα ενώ ο καινούργιος πλανήτης δεν είχε  θεσμοθετημένη αρχετυπική σημασία.  Ο Χέρσελ στην αρχή πρότεινε το όνομα Georgium Sidus προς τιμήν του προστάτη του βασιλέως Γεωργίου ΙΙΙ της Αγγλίας. Οι Γάλλοι που δεν ενθουσιάστηκαν καθόλου με την πλανητική αποθέωση ενός Άγγλου μονάρχη χρησιμοποίησαν το όνομα του Χέρσελ για τον καινούργιο πλανήτη. Στο τέλος για άλλη μια φορά κλήθηκε το πάνθεον της κλασσικής μυθολογίας να δώσει τη λύση. Ο Γερμανός αστρονόμος Johan Elert Bode πρότεινε το όνομα Ουρανός την χρόνιά της ανακάλυψής του και το όνομα υιοθετήθηκε κατευθείαν από την παγκόσμια κοινότητα. Η λογική πίσω από την ονομασία του πλανήτη Ουρανού φαίνεται να ήταν ξεκάθαρη: ο μυθολογικός Ουρανός ήταν πατέρας του Κρόνου, οπότε αφού ο καινούργιος πλανήτης βρίσκεται  μετά τον Κρόνο στον ουρανό δικαιολογεί την ονομασία του- το ίδιο συνέβη και με τον Κρόνο που ήταν πατέρας του Δία. Ο Ουρανός επί πλέον ήταν ο «θεός του έναστρου ουρανού» σύμφωνα με τον Ησίοδο κι έτσι το όνομα του καινούργιου πλανήτη θεωρήθηκε εύστοχο.  

Οι αστρολόγοι υιοθέτησαν το όνομα Ουρανός επίσης αλλά οι συμβολισμοί που απέδωσαν στον καινούργιο πλανήτη ήταν εντελώς διαφορετικοί από τον μυθολογικό Ουρανό. Οι σύγχρονοι αστρολόγοι πάντως συναίνεσαν μεταξύ τους ότι ο πλανήτης Ουρανός εμπειρικά συμβολίζει την αλλαγή, την επανάσταση, την ελευθερία, την απελευθέρωση, την αναμόρφωση, την εξέγερση και το αναπάντεχο σπάσιμο των δομών. Επίσης ότι δηλώνει ενθουσιασμό, ξαφνικές εκπλήξεις, εκλάμψεις, ενόραση, αφύπνιση και αποκαλύψεις, διανοητική ευφυΐα, εφευρετικότητα, δημιουργικότητα, αυθεντικότητα, , εξατομίκευση. Επί πλέον του συμβολισμού των  ξαφνικών αλλαγών και των  απελευθερωτικών γεγονότων οι διελεύσεις του Ουρανού συνδέονται με απροσδόκητες και εκρηκτικές αλλαγές. Όσον αφορά τον προσωπικό χαρακτήρα ο Ουρανός σχετίζεται  με τον ατομικιστή, τον ιδιοφυή κα τον επαναστάτη.

Αυτές οι ιδιότητες θεωρούνται έντονες σε όσους έχουν γεννηθεί με προεξέχοντα Ουρανό και εκφράζονται έντονα στη ζωή κάποιου κατά την διάρκεια  των Ουράνιων διελεύσεων κι έτσι οι αστρολόγοι συμφωνούσαν ότι εκφράζει ο ουρανός μέχρι τουλάχιστον τις αρχές του 20^ου αιώνα.

Αυτές οι ποιότητες όμως δεν έχουν καμιά  σχέση με τον αρχέτυπο που εκφράζει ο μυθικός ελληνικός θεός Ουρανός.  Τίποτα στο μυθολογικό Ουρανό δεν υποδηλώνει ευφυΐα, εξέγερση, ή έντονη επιθυμία για αλλαγή. Το περιεχόμενο του μύθου που εκφράζει ο Ουρανός είναι εντελώς διαφορετικό: είναι ο αρχέγονος θεός του ουρανού που βρίσκεται σε πολλές μυθολογίες και που μαζί με  την θεά της γης Γαία πρωταγωνιστούν στον ελληνικό μύθο της Δημιουργίας. Ο ρόλος του Ουρανού όμως στον μύθο δεν είναι αυτός που προκαλεί αλλαγή και εξέγερση αλλά αντιθέτως αντιστέκεται και στην αλλαγή και στην εξέγερση. Ο χαρακτήρας του μυθολογικού ουρανού όχι μόνο αποκλίνει αλλά βρίσκεται στον αντίποδα του νοήματος που δίνει η αστρολογία στον Ουρανού. Ο μυθολογικός Ουρανός αντιμετωπίζει την επανάσταση των παιδιών του και ανατρέπεται. Κανένα από τα χαρακτηριστικά  που αποδίδονται στον Ουρανό δεν είναι δικά του- ούτε η ευφυΐα, ούτε η ελευθερία, ούτε η έκπληξη, ούτε η ατομικότητα ούτε….Τίποτα από ό,τι του αποδίδεται δεν εκφράζεται από αυτόν.  Αντίθετα με τους επτά μέχρι την εμφάνισή του πλανήτες ο Ουρανός δεν σχετίζεται καθόλου με την μυθολογία του. Το όνομά του αναδύθηκε από την συμβατική λογική του 18ου αιώνα κι όχι από αρχετυπική διορατικότητα.  

Οι σύγχρονοι αστρολόγοι συμφωνούν ότι ο Προμηθέας εκφράζει όλα τα χαρακτηριστικά που αποδίδουμε στον Ουρανό: ευφυΐα, εξέγερση, επανάσταση, ανθρωπισμός.  

(συνεχίζεται)